Wanneer ben ik een vaarbewijs nodig?

Bij BootverhuurinNederland.nl krijgen we vaak de vraag: "Wanneer zijn we een vaarbewijs nodig"? Veel mensen zonder watersport-ervaring zijn bij het zien van een imposant motorjacht of zeiljacht van mening dat je vast wel in het bezit van een vaarbewijs moet zijn, als je daar op wilt varen. Maar dat is niet het geval. We zullen op deze pagina uitleggen bij welke lengte van een schip en onder welke omstandigheden, je in het bezit van een vaarbewijs moet zijn.

Door toenemende omstandigheden zoals de Covid e.d. vieren de Nederlanders steeds vaker hun vakantie in eigen land. Wij ondervinden dan ook een sterke toename van bootverhuur aan recreanten zonder vaarervaring en dus ook zonder vaarbewijs. En dat hoeft ook zeker geen probleem te zijn, zolang je de risico's op het water maar niet onderschat en zeker niet zonder enige ervaring met een motoboot of zeilboot het water op gaat. Ga je voor de eerste keer een zeilboot of motorboot huren, geef dit dan aan en vraag om een vaarinstructie als dat verstandig is m.b.t. de lengte en de risico's van de boot en jouw vaarvakantie. 

Help… Ik heb geen vaarbewijs!

Je mag al zonder vaarbewijs varen op een boot met een maximale snelheid van 20 kilometer per uur. Dat geldt ook voor boten tot een maximale lengte van 15 meter. Als een boot dus langer is dan 15 meter of kan de boot sneller varen dan 20 kilometer per uur, dan moet in het bezit zijn van een vaarbewijs. Naast het feit dat het verstandig is om het vaarbewijs te halen, ligt de verplichting dus in de maximale lengte van een boot (maximaal 14.99 meter) en de snelheid die de boot of het schip kan behalen (max. 20 kilometer per uur). 

Varen in Friesland

Wanneer is een vaarbewijs verplicht?
Even alles duidelijk op een rij… Als jouw boot aan een of meerdere van onderstaande punten voldoet, dan heb je dus een vaarbewijs nodig.

• Je sloep, zeil- of motorjacht is langer dan 14.99 meter
• Je boot kan sneller dan 20 kilometer per uur varen
• Schepen die bedrijfsmatig worden gebruikt (verschillende soorten vaarbewijzen)

De minimale leeftijd die je nodig hebt om een boot te kunnen besturen waarbij een vaarbewijs nodig is, ligt op 18 jaar. Je kunt al wel eerder examen doen, alleen mag je dan nog niet als schipper plaatsnemen achter het roer.

Ik ga een boot huren zonder vaarbewijs, mag dat wel of niet?

Er is geen verschil tussen het varen op een huurboot of een eigen boot. Vaarervaring is wel belangrijrijk maar maakt theoretisch geen verschil voor de eisen van een het vaarbewijs. Ben je van plan om een boot te gaan huren? Dat kan, mits de boot niet sneller kn varen dan 20 kilometer per uur en de lengte van de boot moet korter zijn dan 15 meter. Of een vaarbewijs verplicht is, wordt meestal wel aangegeven door de verhuurder van het schip. Vaak vragen de verhuurders bij bepaalde huurboten wel om enige vaarervaring van de huurder. Ook de minimale leeftijd van de huurders kan per verhuurder en zelfs per boot verschillen. Deze ligt vaak niet op 18 jaar, maar op 25 jaar. Dat gaat uiteraard gepaard met de waarde van de boot en dus de risico's van het bootverhuurbedrijf. 

Heb je weinig tot geen ervaring, dan kun je ook een praktische vaartraining doen. Dit wordt gedaan voordat je met de boot vertrekt. De meeste bootverhuurbedrijven bieden een praktische uitleg aan van een uur of langer. De tarieven van een dergelijke training liggen tussen de € 100,00 en de € 160,00. 

Klein vaarbewijs 1 of klein vaarbewijs 2?

Het Klein Vaarbewijs 1 voldoet over het algemeen voor alle boten die in de recreatiebranche als verhuur worden aangeboden. Dit vaarbewijs is bedoeld voor de zgn. "kleine pleziervaartuigen". Je hebt dit vaarbewijs niet alleen nodig bij schepen van 15 meter of langer, maar ook bij het varen op  jetski’s, waterscooters of motorboten die snellerdan 20 km per uur kunnen varen. Dus ook als je die snelheid niet vaart, maar wel zou kunnen varen! Opblaasbare boten en RIBS met buitenboord motoren vanaf 5 PK varen vaak al sneller dan de snelheidslimiet van 20 kilometer per uur. Dus zelfs voor een onschuldig ogende Rib  kun je al het klein vaarbewijs 1 nodig zijn. 

Het Klein Vaarbewijs 2 moet je halen als schipper van boten vanaf 15 meter die een snelheid van minimaal 20 km per uur behalen en toegang tot de grote wateren nodig hebben. 

Klein vaarbewijs 1 en klein vaarbewijs 2

Klein vaarbewijs 1 of 2 bepaalt welke wateren je mag bevaren. Dit staat los van de snelheid en de lengte van de boot. Het verschil tussen vaarbewijs 1 en 2 is dat je met klein vaarbewijs 1 toegang krijgt tot de vaart op rivieren, kanalen en meren. Met het klein vaarbewijs 2 mag je daarnaast ook alle open- en binnenwateren op zoals het IJsselmeer en de Waddenzee. In combinatie met vaarbeijs 1 of 2 weet je met wat voor boot je welke wateren op mag.

Cursus vaarbewijs

Nu rest natuurlijk de vraag hoe je het vaarbewijs 1 kunt halen. Online vind je diverse opleiders om in één keer je vaarbewijs te halen. Vaak wordt het je eenvoudig gemaakt door alle theorie voor je vaarbewijs online aan te bieden. Na zo'n online cursus weet je alles wat je moet weten om een vaarbewijs bij het CBR te kunnen halen. Je kunt hierbij ook kiezen uit klassikale trainingen of videocursussen voor het behalen van het vaarbewijs. Er zijn ook wel cursussen die klassikaal gegeven worden. Belangrijk is dat je je aanmeldt voor een cursus of training vaarbewijs, die gegeven wordt op een wijze waar jij jou het best bij voelt en dus het snelst kunt slagen voor de cursus Klein Vaarbewijs 1 of 2!